ความยั่งยืน (Sustainable)
ในบริบทของ Nan Old City
The Sustainability
of Nan Old City
ความยั่งยืนด้านการบริหารจัดการ (Sustainable Management) ของเมืองเก่าน่าน ขับเคลื่อนด้วยกลไก "การมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง" (Co-creation) ภายใต้โมเดล "3 ประสาน" (รัฐ-วิชาการ-ประชาชน) โดยทุกโครงการพัฒนาต้องผ่านเวทีประชาคมเพื่อให้คนในพื้นที่ร่วมตัดสินใจและยอมรับ
มีการบังคับใช้ กฎระเบียบและผังเมือง (Zoning) อย่างเคร่งครัด เพื่อควบคุมภูมิทัศน์และสถาปัตยกรรมให้คงเอกลักษณ์ พร้อมทั้งบริหารจัดการ ขีดความสามารถในการรองรับนักท่องเที่ยว (Carrying Capacity) และความปลอดภัย เพื่อไม่ให้การท่องเที่ยวส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้อยู่อาศัย โดยยึดเกณฑ์มาตรฐานสากล (GSTC) เป็นกรอบดำเนินงาน เพื่อให้เมืองเก่าน่านเติบโตอย่างมีทิศทาง โปร่งใส และยั่งยืนโดย "คนน่านเพื่อคนน่าน"
การบริหารจัดการ (Sustainable management)
1
สังคมและเศรษฐกิจ (Socio-economic sustainability)
ความยั่งยืนด้านสังคมและเศรษฐกิจ (Socio-economic Sustainability) ของเมืองเก่าน่าน มุ่งเน้น การกระจาย
รายได้ที่เป็นธรรม สู่ชุมชนท้องถิ่นอย่างทั่วถึง โดยยึดหลักลดการรั่วไหลของ
รายได้ออกนอกพื้นที่ (Minimize Leakage) ผ่านการส่งเสริมการจ้างงานคนเมืองน่าน และสนับสนุนการใช้สินค้าชุมชน (Local Products) เช่น ผ้าทอ
พื้นเมืองและงานหัตถกรรม เพื่อให้เม็ดเงินหมุนเวียนถึงมือชาวบ้านอย่างแท้จริง
พร้อมกันนี้ ยังให้ความสำคัญกับ
ความอยู่ดีมีสุขของคนในพื้นที่
(Social Well-being) โดยการท่องเที่ยวต้องไม่รบกวนวิถีชีวิตปกติหรือละเมิดสิทธิชุมชน เพื่อสร้างสมดุลให้คนน่านมีความสุข ภูมิใจในท้องถิ่น และสามารถ
อยู่ร่วมกับการเติบโตของการท่องเที่ยว
ได้อย่างเกื้อกูลและยั่งยืน
2
ความยั่งยืนทางวัฒนธรรม (Cultural Sustainability) ของเมืองเก่าน่าน
มีหัวใจสำคัญคือความเป็น "เมืองเก่าที่มีชีวิต" (Living Old City) ซึ่งหมายถึงการที่มรดกทางวัฒนธรรมไม่ได้ถูก
แช่แข็งเป็นเพียงพิพิธภัณฑ์ แต่ยังคง
ลมหายใจและถูกใช้งานจริงในวิถีชีวิต
ประจำวันของผู้คน
การดำเนินงานมุ่งเน้นการอนุรักษ์
ทั้ง สถาปัตยกรรมล้านนาตะวันออก และ มรดกภูมิปัญญา (Intangible Heritage) เช่น ประเพณีตักบาตรเทียน งานแข่งเรือ และภาษาคำเมือง โดยยึดหลัก "ความแท้จริง" (Authenticity)
ไม่บิดเบือนเพื่อการพาณิชย์ และเคารพต่อพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ เป้าหมายสูงสุดคือการสร้างความภาคภูมิใจให้คนท้องถิ่นเป็น
ผู้พิทักษ์วัฒนธรรม เพื่อส่งต่ออัตลักษณ์อันทรงคุณค่านี้สู่คนรุ่นหลังและสากลอย่างยั่งยืน
วัฒนธรรม
(Cultural sustainability)
3
ความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Sustainability) ของเมืองเก่าน่าน มีเป้าหมายหลักคือการเป็น "เมืองท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำ" (Low Carbon Destination) โดยให้ความสำคัญสูงสุดกับ การจัดการขยะ อย่างเป็นระบบ เช่น โครงการถนนคนเดินปลอดโฟมและลดพลาสติก
นอกจากนี้ ยังส่งเสริม การเดินทางที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (Green Logistics) โดยสนับสนุนให้นักท่องเที่ยวใช้รถรางชมเมืองและจักรยานแทนรถยนต์ส่วนตัว เพื่อลดมลพิษทางอากาศและเสียงในเขตเมืองเก่า ควบคู่ไปกับโครงการ
"วัดสีเขียว" (Green Temple) ที่ดูแลพื้นที่สีเขียวและความสะอาดภายในวัด เพื่อรักษาสภาพแวดล้อมให้สวยงาม
สงบ และน่าอยู่สำหรับทุกคน